Een nieuwe app moet personen met depressieve klachten sneller en efficiënter  begeleiden, de werklast van de psychologen verlichten en de wachttijden in de mentale gezondheidszorg mee helpen verminderen. TOTEM, zoals de app heet, maakt gebruik van artificiële intelligentie om gerichte feedback en aanbevelingen te geven. TOTEM wordt ontwikkeld door de psychologiepraktijk Faresa en het Instituut voor Mobiliteit UHasselt.

"De app vervangt de psycholoog niet, maar is een digitale assistent van de psycholoog en de cliënt", verduidelijkt Nele Jacobs van psychologiepraktijk Faresa. "De app monitort de cliënt op basis van objectieve data zoals slaap, hartslag en activiteiten zoals verplaatsingsgedrag en laat de gebruiker en psycholoog toe om subjectieve in formatie in te geven over het huidige mentaal welzijn."

Sinds eind 2023 neemt het aantal depressieve stoornissen in ons land toe. Bijna 1 op de 6 Belgen zou symptomen van depressie vertonen, dat is dubbel zoveel als in 2018. Dat zorgt voor langere wachttijden en een almaar stijgende werkdruk voor psychologen en heeft daarnaast ook een grote maatschappelijke kost. Uit cijfers van het Riziv blijkt dat in 2021 meer dan 1,8 miljard euro is uitgegeven aan uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid langer dan 1 jaar ten gevolge van een depressie of burn-out. TOTEM moet op die terreinen hulp bieden. 

Zo kan de app mensen met depressieve klachten motiveren om hun gedrag aan te passen. De interventies om helpend of anti-depressief gedrag te stimuleren worden op voorhand door de psycholoog  bepaald. "Denk daarbij bijvoorbeeld aan een motiverende boodschap om een haalbare activiteit te ondernemen, rekening houdend met plaats, tijdstip en de ernst van aanwezige klachten", zo zegt dr. Veerle Ross, onderzoeker bij het Instituut voor Mobiliteit van UHasselt. "Door positieve veranderingen aan te brengen in hun leven voelen cliënten zich beter."

Ook voor de psychologen wordt de app gezien als een digitale assistent die een deel van hun consultatietijd op een slimme manier overneemt. Op die manier willen de ontwikkelaars van de app het aantal consultaties bij een psycholoog sterk verminderen en dat zonder kwaliteitsverlies. TOTEM wordt naar verwachting in de eerste helft van volgend jaar in Belgie gelanceerd en zal daarna ook in het buitenland uitgerold worden.