Onderzoekers van de KU Leuven zijn er voor het eerst in geslaagd om rechtstreeks via een gehoorimplantaat hersengolven te meten. De hersengolven geven objectief weer hoe goed of slecht iemand hoort. Op basis van de resultaten kunnen slimme hoorapparaten ontwikkeld worden, die mensen met gehoorproblemen individueel kunnen opvolgen.
Dankzij een gehoorimplantaat kunnen mensen met ernstig gehoorverlies vandaag alsnog horen. Een audioloog stelt het apparaat in op basis van input van de gebruiker, maar in bepaalde gevallen is dat niet zo makkelijk, bijvoorbeeld bij kinderen die doof geboren zijn of ouderen met dementie. Zij kunnen moeilijker inschatten en communiceren hoe goed zij de geluiden horen, met als gevolg dat het implantaat niet optimaal wordt afgesteld.
Een mogelijke oplossing is om het implantaat af te stellen op basis van de hersengolven, die informatie bevatten over hoe de persoon het geluidssignaal verwerkt. Dat kan op basis van een elektro-encefalogram (EEG), waarbij elektrodes op het hoofd worden geplaatst, maar het zou efficiënter zijn moest het implantaat de hersengolven zelf kunnen registeren. Onderzoekers van de KU Leuven hebben dit nu voor de eerste keer kunnen doen bij enkele proefpersonen.
"We gebruikten hiervoor een experimenteel implantaat dat exact hetzelfde werkt als een normaal implantaat, maar met een gemakkelijkere toegang tot de elektronica", legt onderzoeker Ben Somers van de onderzoeksgroep Experimentele Oto-rino-laryngologie, uit.
"In het implantaat zitten elektrodes die de gehoorzenuw stimuleren. Zo worden geluidssignalen doorgestuurd naar de hersenen. In ons onderzoek zijn we erin geslaagd om via deze geïmplanteerde elektrodes nu ook de hersengolven te registreren die ontstaan als reactie op het geluid. Dat is een primeur. Een bijkomend voordeel is dat we door een slimme keuze van meetelektrodes grotere hersenresponsen kunnen meten dan de klassieke EEG-meting met elektrodes op het hoofd."
Een implantaat dat zelf hersengolven kan registreren en de gehoorkwaliteit kan meten, biedt verschillende voordelen, vult mede-auteur professor Tom Francart aan. "Ten eerste is het een objectieve meting die losstaat van de input van de gebruiker. Daarnaast zou je het gehoor kunnen meten in de dagelijkse realiteit en beter kunnen opvolgen. Op termijn zou de gebruiker zich dus niet meer in het ziekenhuis moeten laten testen. Een audioloog zou vanop afstand de gegevens kunnen raadplegen en het implantaat bijsturen waar nodig."
In de verdere toekomst moet het volgens de onderzoekers zelfs mogelijk zijn dat het implantaat zichzelf autonoom bijstuurt op basis van de geregistreerde hersengolven. Naast audiologische toepassingen biedt de meting van hersengolven bovendien andere mogelijkheden, zoals de monitoring van slaap, aandacht of epilepsie.
De studie is begin deze maand gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Scientific Reports.
